Praca za granicą

Coraz częściej słyszysz o zwolnieniach grupowych. Co prawda w takiej sytuacji niestety tracisz pracę, ale masz szansę na dodatkowe pieniądze i powrót do firmy!

Przede wszystkim warto wiedzieć, co to jest zwolnienie grupowe. Nie każdy pracodawca i nie w każdej sytuacji może zwalniać pracowników grupowo. Jest to możliwe tylko wtedy, gdy firma zatrudnia co najmniej 20 osób (w mniejszych zakładach nie ma zwolnień grupowych!). Poza tym pracodawca musi mieć poważne kłopoty finansowe (np. właściciel ogłasza upadłość zakładu, reorganizację, wprowadza oszczędności itp.). Wtedy, w ciągu 30 dni, pracodawca może wypowiedzieć umowę o pracę wielu pracownikom. Prawo precyzyjnie określa liczbę zwalnianych osób. Jest to, co najmniej > 10 pracowników, gdy w firmie zatrudnionych jest mniej niż 100 osób, > 10 procent osób – przy zatrudnieniu od 100 do 299 osób, > 30 pracowników – przy minimum 300 zatrudnionych.

Dla pracodawcy zwolnienia grupowe oznaczają kłopoty, rozmowy ze związkami zawodowymi i… wydatki. Oczywiście, dla ciebie – zwalnianego pracownika – to poważna sprawa. Tracisz pracę, ale wiedz, że jesteś w lepszej sytuacji (bo masz odprawę!), niż gdybyś została zwolniona np. dlatego, że nie radzisz sobie z obowiązkami. Zdarza się, że pracodawcy nie postępują fair i “zapominają” o wypłacie odpraw. Dlatego też zadbaj o swoje prawa i sprawdź powód wypowiedzenia.

Ważny jest powód rozstania z firmą

W wypowiedzeniu pracodawca winę bierze na siebie. Gdy szef wręcza ci wypowiedzenie, upewnij się, czy umowa zostaje rozwiązana „z przyczyn leżących po stronie pracodawcy”. To ważne, gdyż od tego sformułowania zależy, czy masz szansę na odprawę, czyli dodatkowe pieniądze. Kiedy szef namawia cię na porozumienie stron, nie musisz się na to godzić. Gdybyś jednak zdecydowała się na takie rozwiązanie, zadbaj, by znalazł się zapis o tym, że rozwiązanie umowy nastąpiło z powodu upadłości, likwidacji firmy, zmniejszenia zatrudnienia. Dzięki takiemu wpisowi otrzymasz odprawę oraz zasiłek dla bezrobotnych.

Najwięcej niejasności jest przy zwalnianiu osób zatrudnionych na czas określony lub na okres próbny. Przy wypowiadaniu takich umów prawo nie wymaga podawania powodów zwolnienia. Niektórzy pracodawcy uważają więc, że nie muszą wypłacać odpraw. To nieprawda. Kiedy pracodawca zwolni! cię, bo wprowadza w firmie oszczędności, reorganizuje pracę itp., wtedy powinien wypłacić ci odprawę. Pamiętaj jednak, że dodatkowe pieniądze nie przysługują ci, jeżeli umowa o pracę uległa rozwiązaniu, bo minął czas, na jaki była zawarta.

Kiedy dostaniesz dodatkowe pieniądze

Po otrzymaniu wypowiedzenia nie zostaniesz bez grosza. Nie tracisz pracy z dnia na dzień, bo masz jeszcze okres wypowiedzenia. Przy umowie bezterminowej wynosi on I dwa tygodnie (gdy nie pracujesz dłużej niż 6 miesięcy u tego samego pracodawcy), I miesiąc (jeśli twój staż w tej samej firmie przekracza pół roku) lub I trzy miesiące (gdy okres zatrudnienia u tego samego pracodawcy wynosi co najmniej 3 lata). To nie wszystko. Przy zwolnieniu grupowym dostaniesz dodatkowe pieniądze, czyli tzw. odprawę. To, ile pieniędzy otrzymasz, zależy od twojego stażu pracy w firmie, z którą się rozstajesz. Odprawa jest równowartością lub wielokrotnością twoich miesięcznych zarobków i wynosi: I miesięczne wynagrodzenie, przy stażu krótszym niż 2 lata, 2-miesięczna pensja, gdy pracujesz od 2 do 8 lat, I 3-miesięczne wynagrodzenie, kiedy twój staż pracy przekracza 8 lat.

Szef powinien ci wypłacić odprawę najpóźniej w dniu rozwiązania umowy, jeśli nie otrzymasz pieniędzy, złóż pozew do sądu pracy i domagaj się od pracodawcy odprawy z odsetkami.

Masz szansę wrócić do swojej firmy

Twoje miejsce w zakładzie pracy czeka… na ciebie. Przez 15 miesięcy po rozwiązaniu z tobą umowy o pracę pracodawca nie może zatrudnić innego pracownika na twoje miejsce. Jeżeli sytuacja firmy poprawi się, zacznie się nabór pracowników. W takiej sytuacji pracodawca musi najpierw zgłosić się do ciebie i złożyć tobie propozycję pracy. Kiedy odmówisz, dopiero wtedy może przyjąć inną osobę. Gdyby pracodawca nie złożył tobie takiej propozycji, lecz zatrudnił inną osobę, która wykonuje taką samą pracę jak ty, złóż pozew do sądu pracy i domagaj się przywrócenia do pracy lub odszkodowania.

Chałupnikom też należą się odprawy

Jeśli pracowałaś w domu i zostałaś objęta zwolnieniami grupowymi, to też masz prawo do odprawy. Ale dostaniesz ją tylko wtedy, gdy praca, którą wykonywałaś, stanowiła główne źródło twojego utrzymania. Odprawę dla chałupników liczy się inaczej niż dla pracowników zatrudnionych w firmie. Jej wysokość jest związana z ogólnym stażem pracy, a nie tylko w ostatniej firmie. Wynosi ona jedno miesięczne wynagrodzenie, jeżeli twój staż wynosi mniej niż 10 lat, 12-miesięczne, gdy czas pracy trwał co najmniej 10 lat, lecz mniej niż 20 lat, 3-trzymiesięczne wynagrodzenie, gdy staż wynosi 20 lat i więcej.

autor: Małgorzata Bedyńska